"Hà Nội đang bị rối loạn hành vi ngôn ngữ trầm trọng"
Hà Nội “tuyên chiến” với nạn nói tục. Hà Nội cũng đang lấy quan điểm xây dựng hệ thống lề luật xử sự... tuổi xanh xin giới thiệu quan điểm của Nhà nhiếp ảnh
Quang Phùng.
Tôi sinh ra ở Hà Đông, nhưng từ năm lên một tuổi đã được đưa ra sống tại Hà Nội. Tôi gắn bó với Hà Nội từ những ngày đó, đến tận bây giờ đã gần một thế kỷ.
Tôi đã đi khắp các phố xá, ngõ ngách, có khi ngồi hàng giờ để thực hiện một bộ ảnh về văn hóa xử sự của những người sống ở Hà
Nội hiện.
Tôi thấy
vận chuyển hàng đi Hà Nội đang bị rối loạn hành vi tiếng nói trầm trọng, nhất là từ năm 1975 đến nay. Tôi hay la cà ở các dài, thấy học trò bây giờ văng tục bất cứ đâu. Có vài từ ngữ luôn trực trong các câu nói của các bạn trẻ giờ là Đ., Đ.M....
Không chỉ nói bậy, chửi tục, cung cách ứng xử của nhiều người đang sống ở Hà Nội bây giờ cũng khác người Hà Nội xưa nhiều lắm. Ngày xưa mẹ tôi rất cặn kẽ lời ăn tiếng nói.
Bà dạy chúng tôi từ việc đi nhẹ, nói khẽ đến việc nói phải tròn vành, rõ nghĩa, dễ hiểu. Hoặc gặp người quen phải chào hỏi lễ phép, gặp người khuyết tật, người già, phụ nữ dắt trẻ nhỏ phải biết nhường đường.
Mẹ tôi cũng là người làm gương, chúng tôi học được những điều ấy từ nhỏ, rồi theo tôi suốt thế cuộc, đến tận bây chừ. hồ hết gia đình ở Hà Nội xưa đều rất nền nếp và dạy bảo con cái chỉn chu như vậy. Những chuyện dạy dỗ, răn đe con cái cũng rất kín đáo, nhẹ nhàng.
nên chi, tính cách điển hình của người Hà Nội thời đó là sự dường, khiêm tốn, không bao giờ đao to búa lớn, cũng không vờ vĩnh ta đây.
Nếu mình có chịu thua thiệt một tí thì cũng bằng lòng. Nếu có lỡ lời một câu với ai đó thì dù xin lỗi họ rồi mình cũng ăn năn mãi. Những năm tổ quốc còn chiến tranh hay khó khăn thời bao cấp, tôi không thấy đứa ở Hà Nội nói tục, chửi bậy.
Chỉ từ những năm kinh tế khá lên... thì nói tục, chửi bậy cũng nhiều hơn. Nền văn minh lúa nước ở đồng bằng sông Hồng đã tồn tại hàng trăm, hàng nghìn năm cũng bị phá vỡ.
Một duyên cớ khác cũng vì người Hà Nội gốc còn rất ít trong số 7 triệu dân ở Hà Nội hiện. Vì năm 1954, dòng người từ Hà Nội di cư vào Nam.
Sau năm 1975, những người Sài Gòn ra nước ngoài (trong đó có những người từ Hà Nội vào trước đó) nên chúng ta sẽ gặp ở Paris, London, New York, Tokyo... những người Hà Nội gốc, với cách cư xử và tuấn kiệt làm dân bản xứ phải kính nể.
Ở Hà Nội đang có hàng triệu người nhập cư, họ phần đông là những người bị mất ruộng rẫy, phải đến Hà Nội tìm kế mưu sinh.
Họ phải ăn ngủ thiếu thốn, làm việc cực nhọc. Khi họ đã quá mải miết cho công cuộc mưu sinh thì sao còn thời gian và tâm tưởng nghĩ đến những cách xử sự cho mẫu mực được nữa?
Hiện các trường ĐH của nước ta chưa có khoa khoa học xử sự, trong khi ở nước ngoài rất nhiều nước có khoa này để mọi người biết cách cư xử hợp khi giao tiếp. Nói tục, chửi bậy ở Hà Nội là miêu tả của sự khủng hoảng văn hóa, rối loạn giá trị đạo đức...
Khi người ta bị sức ép quá mức, luôn bực bõ trong người, không biết san sẻ cùng ai thì việc văng tục, chửi bậy sẽ không
có nghĩa lý gì.
ngôn ngữ không đổi thay, nhưng chúng ta đổi thay quá nhiều về cách dùng ngôn ngữ. Ngày xưa, chúng tôi được dạy rằng đi học để biết, học để làm, để chung sống, để tồn tại.
Nhưng giờ, cả từng lớp đang làm ngược lại là học để hơn người, học để làm giàu, học để có địa vị. Mà học để hơn người là điều rất hiểm nguy.