Định nghĩa về PHP và HTML
 

Học PHP bạn cần học cách phân biệt PHP và HTML. Học lập trình PHP một cách chính xác nhất,học PHP để thiết kế một trang web động.

Cái mà mình nói đây có chút rắc rối một tí, nhiều người học PHP thường không cần biết cái này! Nhưng hãy tin tôi, vậy cho nên bạn nên biết được cách làm việc của nó (và nó chỉ lấy của bạn khoảng 10 phút thôi), không những bạn sẽ tiết kiệm khá nhiều thời gian sau này mà còn sẽ biết trước được chính bản thân mình sẽ làm gì nữa kìa! Vậy sao đây? cũng đáng để tìm hiểu chứ nhỉ?

Mình định nói cái gì ý nhỉ? À à, định giải thích rằng: khi ai đó vào thăm trang web của mình, sau khi họ điền địa chỉ, enter, rồi website của chúng ta được tải về xuất hiện lên desktop! Đồng ý, nhưng trong khoảng thời gian sau khi bạn enter sau đó website hiển thị lên, liệu có những gì đã diễn ra âm thầm trong đó không nhỉ?!

Đương nhiên là không, có thì tôi chả nói làm gì! Cái này rất cần thiết, vì phương thức hoạt động của HTML và PHP hoàn toàn không giống nhau! Để tôi nói cho các bạn từ từ nhé:

Trước hết, bạn bắt buộc phải biết một định nghĩa: mối liên hệ client-server! Lại gì nữa đây? Ồ không, chả có gì kì lạ ở trong đâu !

Client (khách) chính là bạn đấy mà! Bạn là người đang nhẹ nhàng khẽ khàng ngồi trước màn hình xin được xem trang web ! Tất cả những người truy cập vào trang web đều được gọi chung là client hết !


Server (chủ) : thì có một và chỉ một server thôi ! Đây là một loại máy khổng lồ nối mạng suốt 24/24 (với một tốc độ mạng internet cực nhanh), nó được đặt đâu đó trên thế giới, chạy không ngừng nghỉ 24/24 một mình, không một ai được chạm vào, không ai chơi gì trên đấy cả ! Chỉ có đúng nhiệm vụ duy nhất là truyền tải các trang web cho client xem thôi!

Cách thức của nó là nó chứa trang web của chúng ta trên ổ cứng của nó, mỗi khi có ai hỏi ý xin xem, nó sẽ gửi cho người đó xem! Phải chi ai hỏi tiền mà nó cũng cho thế này thì quá tuyệt vời!

Để biểu diễn server, tôi dùng cái máy dưới đây nhé (chú ý rằng gã server này không có màn hình, vì chẳng dùng để làm gì cả, có ai thèm coi mặt nó đâu, nó vốn một mình, cô đơn, làm việc âm thầm lặng lẽ…)

Bạn thấy sao, cũng không rối rắm lắm nhỉ! Với những ai chưa hiểu, tôi xin ví dụ như sau:

Tưởng tượng một cái nhà hàng nhé (KFC đi), bạn vô đó ăn, thì bạn là CLIENT ! Bạn gọi 2 phần gà chiên và khoai tây cộng một chai pepsi, người phục vụ (tức server) liền chạy đi lấy đưa cho bạn! Rồi nếu có khách (client) khác tới, lại gọi 2 phần gà chiên khoai tây và pepsi như bạn, người phục vụ cũng chạy đi lấy liền! Nó cứ làm như vậy hoài, liên tục, không ngừng nghỉ!

Internet tương tự cũng thế, người phục vụ giờ đây là cái máy chủ to tướng khổng lồ không màn hình mà tôi vừa nói ở trên, nó cũng làm việc liên tục không ngừng mỗi khi có ai đó xin được xem trang web nào đó, nó liền gửi cho người ta xem! Nó làm như thể sợ người ta cho nó về hưu sớm vậy! Không dám nghỉ !

Rồi, hiểu client-server rồi nhé! Tiếp theo mình sẽ nói tiếp PHP và HTML làm việc khác nhau thế nào !

Trước hết, về HTML :

Nhắc lại rằng một trang HTML có phần mở rộng là .html, ví dụ như htvsite.html

Tôi không đi vào chi tiết, chỉ giải thích hoạt động của nó bằng sơ đồ sau :

Có hai bước :

Client (tức bạn, khách viếng thăm) muốn xem một trang web. Bạn xin server « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.html với »

Server trả lời bằng cách quăng trang web vô màn hình của bạn « nè ! Đây là cái trang web mà bạn vừa muốn xem đó »

Bây giờ tới PHP:

Nó chèn thêm một bước nữa giữa hai bước nói trên, trang PHP được phát sinh bởi server trước. Các bước hoạt động như sau :

Client xin xỏ « anh server ơi, làm ơn gửi cho em xem trang htvsite.php đi »

Ở đây, một bước rất quan trọng, server không gửi trang web tới client ngay lập tức, mà nó phát sinh ra trang web trước! Như vậy client không thể nào đọc được trang php có gì trong đó (chỉ có server đọc được thôi), client chỉ đọc được những trang HTML thôi ! Việc của server rất đơn giản: nó biến đổi trang php thành trang html để client có thể đọc được !

Cuối cùng, sau khi đã tạo xong trang HTML, giờ này nó chỉ có mã HTML bên trong thôi, rồi gửi tới client « nè ! Đây là trang web mà bạn muốn xem đó ! » khi gửi đến client.

Vấn đề quan trọng của bạn bây giờ là hiểu cho rõ bước thứ 2 trên đây !

"Phát sinh từ trang PHP" ý muốn nói gì đây ?

Lấy lại ví dụ từ đầu chương, tôi sẽ cho bạn xem :

hoc PHP o Ha Noi" . $nb_visitors); ?>

Máy tính của bạn không hiểu dòng này, chỉ có server hiểu và biến đổi nó thành HTML.

Vậy mã PHP dùng để làm gì ?

Mã PHP có những cấu trúc lệnh! Giống như các dòng lệnh mà mình viết trong lập trình vậy (chẳng hạn như lập trình C, C++, Java, Python,...). Nó yêu cầu server cho biết giờ, số người khách vào thăm,… Nói ngắn gọn: PHP ra lệnh cho server! Điều mà HTML không làm được.

Bạn nên nhớ rằng trang PHP cũng có chứa mã HTML nữa, nhưng mà server không đụng đến, nó chỉ khoái chỗ nào có PHP thôi! Rồi nhận lệnh mà PHP sai bảo, rồi biến nó thành HTML !

Một điều đặc biệt ở đây là: trang web phát sinh chỉ được gửi đến một client duy nhất! Tức là khi một ai đó muốn xem nữa, server sẽ lại bắt đầu phát sinh một trang khác!

Lưu ý rằng việc phát sinh này cũng lấy một khoảng thời gian (vài phần nghìn giây, tùy dung lượng của trang), có nghĩa là server PHP phải mạnh hơn nhiều lần so với một server HTML thông thường ! Nếu website của bạn nhiều người biết đến, cùng lúc có thể có 30 người truy cập vào, cho nên server càng phải mạnh !