Chợ thông tin Cà phê Việt Nam - Hội làm chứng bí ẩn đánh suy yếu nhãn quang mực cạc phi hành gia

Một hội chứng nguy hiểm đang đe doạ đến nhãn quang các phi hành gia trong môi trường không trọng lực. Các nhà nghiên cứu dòm vấn đề này như thế nào?
===>>> giãn tĩnh mạch thừng tinh phải
Năm 2005, trong giờ nghỉ giải lao trên trạm Vũ trụ quốc tế, phi hành gia John Phillips hướng tầm nhìn qua cửa sổ về phía trái đất. Ông đã thực hành được một nửa sứ mệnh trên con tàu này, bắt đầu từ tháng Tư và sẽ kết thúc vào tháng Mười.

Khi nhìn xuống hành tinh, trái đất đã bị mờ. Phillips không thể tụ họp nhìn vào nó một cách rõ ràng. Thật kì lạ, tầm nhìn của ông luôn đạt 20/20 và ông tự hỏi: Có khi nào nhãn quan của mình tệ đi?

Phillips nói: "Tôi không chắc có nên báo cáo về mặt đất hay không và tôi đã không làm. Tôi chỉ nghĩ là có điều gì đó không ổn và chắc chắn sẽ khôi phục khi tôi quay về trái đất".

Sau chuyến bay của Phillips, NASA nhận thấy nhãn quan của ông đã giảm từ 20/20 xuống còn 20/100 trong chỉ sáu tháng.

Phillips được kiểm tra nghiêm nhặt sau khi chụp MRIs, quét võng mạc, rà tâm thần và chọc ống sống dây lưng. Các soát cho thấy không chỉ có nhãn quan của ông đổi thay mặc cả đôi mắt cũng vậy.
===>>> apxe hau mon o tre so sinh
John Phillips đã bắt đầu gặp vấn đề về thị giác trong thời kì trên Trạm vũ trụ quốc tế năm 2005
John Phillips đã bắt đầu gặp vấn đề về thị giác trong suốt thời kì trên Trạm vũ trụ quốc tế năm 2005, nhưng ông đã không cho ai biết khi còn trên không gian. (Ảnh: NASA).

Phần phía sau mắt trở nên phẳng hơn, đẩy võng mạc về phía trước, xuất hiện nếp gấp màng mạch giống như vết rạn da và dây thần kinh thị giác của ông cũng bị viêm.

Trường hợp của Phillips đã được công nhận rộng rãi là một trong những hội chứng bí mật có ảnh hưởng đến 80% phi hành gia thực hiện các nhiệm vụ lâu dài trong không gian, bao gồm cả các chuyến đi đến sao Hỏa.

Hội chứng suy giảm sức ép nội sọ (VIIP) là cái tên được đặt để giảng giải điều này. Trên địa cầu, trọng lực kéo chất lỏng của thân thể xuống bàn chân, điều này không xảy ra trong không gian và chúng ta biết rằng việc thêm chất lỏng vào hộp sọ sẽ làm tăng sức ép lên não và phần phía sau mắt. VIIP hiện đã được công nhận là một vấn đề phổ thông và được tìm hiểu nguyên cớ và thậm chí là nghiên cứu về nó.

Lý thuyết về việc chất lỏng được tích tụ trong hộp sọ trong suốt chuyến bay vũ trụ chưa được thử nghiệm. Các phương pháp đã được chứng minh chỉ đo áp lực nội soi được xâm lấn: chọc ống sống dây lưng hoặc khoan một lỗ vào hộp sọ.

Trên địa cầu, phổ biến nhất là chứng tăng nội sọ tự phát (IIH) và các bệnh nhân trong tình trạng này có triệu chứng tăng áp suất trong đầu và thay đổi thị giác. Các tình trạng khác còn có phù gai thị, can dự đến sưng tâm thần thị giác.

Tuy nhiên không có mô hình hoàn hảo với các rối loạn của phi hành gia. IIH đi kèm với một loạt các triệu chứng như buồn nôn, chóng mặt và nhức đầu nặng, nhưng VIIP không có các triệu chứng này. Phương pháp điều trị cho sưng phù gai thi, quang thần kinh không có hiệu quả với VIIP.

Nhiều nghiên cứu đang được thực hành nhằm tìm cách đánh giá sức khoẻ não bộ trên trái đất và cả trên không gian. Thiết bị được phát triển dùng sóng âm thanh và sóng radio nhằm chũm đo bộ não tại các điểm khác nhau: hộp sọ, tai và mắt.

Eric Bershad, nhà thần kinh học chuyên sâu tại Cao đẳng y học Baylor cho biết: "Cho đến nay, chưa có công nghệ không lấn chiếm nào đủ chính xác để có thể thay thế các thiết bị đo lấn chiếm, nhưng trong vài năm tới tôi cho rằng sẽ có".

Ross Ethier, kỹ sư y sinh tại Viện công nghệ Georgia đang trên dưới một giải pháp cơ học tiềm năng: một thiết bị có thể kéo chất lỏng trong cơ thể xuống đến chân trong không gian. Thiết bị này khá phiền phức và khó chịu, do đó anh cần biết phi hành gia phải đeo nó bao lâu trong ngày, hai hay ba giờ?

Phi hành gia Michael Barratt, nguyên là giám đốc chương trình nghiên cứu con người của NASA cũng nhận thấy nhãn quan của mình xấu đi sau 6 tháng ông thực hành nhiệm vụ trên tàu không gian. Cả ông và người đồng hành Bob Thirsk đều được đào tạo về y tế.

Barratt nói: "Chúng tôi đang nghĩ về bản thân mình và tự hỏi liệu chúng tôi có phải là những nhà vật lý hay không? bởi thế, chúng tôi làm các bài rà soát soi mắt cho nhau". Và cả hai đều nhận thấy dấu hiệu một dây tâm thần mắt bị sưng. Sau khi NASA gửi thêm các thiết bị hình ảnh, họ phát hiện có hội chứng VIIP – hình trạng mắt bị làm phẳng và sưng phù đĩa thị giác.

Barratt nghĩ rằng việc giải quyết các vấn đề của VIIP cần thực hiện kiểm tra áp lực nội sọ trong không gian, thậm chí cả thủ thuật xâm lấn. Một phương án là cấy ghép thiết bị dò xét nội sọ trước chuyến bay nhằm đo áp lực tại các điểm khác nhau trong não bộ trên suốt hành trình trên vũ trụ.

Barratt tìm ra điểm tương đồng với vấn đề hắc búa đã từng xảy ra năm 1990 khi sức ép trong tim bị ảnh hưởng không lý do bởi các chuyến bay trong không gian. NASA cũng tiến hành thể nghiệm xâm lấn, chèn ống thông vào tim các phi hành gia.

"Chúng tôi đã liều lĩnh thuần tuý vì khoa học và hiện giờ chúng tôi lại đối mặt với một quyết định nhiều rủi ro tương tự. Nhưng trong trường hợp này, đây không phải là một dự án khoa học mà là một vấn đề thuộc y học, ảnh hưởng đến những người đang thực hành các sứ mạng không gian", Barratt nói.

Ảnh chụp đôi mắt trước và sau của một nhà du hành vũ trụ. (
Ảnh chụp đôi mắt trước và sau của một nhà du hành vũ trụ. (Ảnh: Courtesy North American Neuro-Ophthalmology Society).

Nguy cơ hàng đầu vẫn là phơi nhiễm phóng xạ. Theo máy đo phóng xạ bay trên xe dò xét sao Hoả Mars Curiosity Rover, một người có khả năng tiếp xúc với tối thiểu 0,66 sieverts để đến được sao Hoả và quay về. chừng độ này tương đương với việc chụp CT toàn thân với cường độ 5-6 ngày, làm tăng nguy cơ ung thư và các căn bệnh khác.

Trước khi con người thực hiện việc khám phá sao Hoả từ 6 đến 9 tháng vào năm 2030, các nhà nghiên cứu đồng tình rằng hội chứng VIIP cần được nhóng sâu hơn. VIIP có thể là dấu hiệu đầu tiên trong số các mối đe doạ đến thân con người trong môi trường không trọng lực. Barratt nói thêm: "Chúng tôi đang thấy những biểu hiện về thị giác và thần kinh và tôi chắc rằng sẽ còn nhiều ảnh hưởng hơn nữa".

Richard Williams, giám đốc bộ phận sức khỏe và y tế tại NASA đồng ý rằng những gì chúng ta chưa biết về VIIP thực sự là mối đe doạ lớn nhất. oái oăm thay, một trong những cách để hiểu sâu vấn đề hơn là dành nhiều thời kì trong môi trường không trọng lực. "Càng ở lâu trong không gian, chúng ta càng học được nhiều hơn", Williams nói.

Phải mất 6 tháng để quay về trái đất nhưng nhãn quang của Phillips đã tiến triển hơn từ 20/100 lên 20/50 và duy trì như vậy cho đến 11 năm sau. Anh không thể vượt qua bài soát DMV mắt mà không dùng kính.

Tuy nhiên anh và các phi hành gia khác đều nói rằng họ không đánh đổi khoảng thời gian trong không gian để lấy lại nhãn quan đã mất. Michael Lopez-Alegria, phi hành gia giữ kỷ lục về chuyến đi bộ trong không gian tại Mỹ đã gọi không trọng lực là ma thuật. Hiện ông đang đeo kính áp tròng với correction +2.5.

Hiện tại Phillips xem mình là một ông lão 65 tuổi sống chung với cặp kính. Ông từng được xem là chàng trai có nhãn quan tốt nhất, người nhìn thấy biển hiệu liên lạc trước nhất trong xe. "Thời đó đã xa", Phillips hóm hỉnh.